فرسودگی شغلی
نشانه ها وراههای جلوگیری از فرسودگی شغلی
فرسودگی شغلی
یکی از عمده ترین مسایل شغلی که معمولا به شکل واکنش در برابر فشارهای شغلی و سازمانی در میان کارکنان دیده می شود پدیده فرسودگی شغلی است . فرسودگی شغلی کاهش قدرت سازگاری فرد با عوامل فشارزاست و سندرمی مرکب از خستگی جسمی و عاطفی که منجر به ایجاد خودپنداره منفی در فرد ، نگرش منفی نسبت به شغل و فقدان احساس ارتباط با مراجعان به هنگام انجام وظیفه است . در صورتی که فرد دچار این حالت شود تغییرات منفی در نگرش ها ، روحیه و رفتار او ایجاد می شود ،از لحاظ هیجانی دچار خستگی شده و به تدریج در ایفای وظایفش احساس کاهش شایستگی می کند . فرسودگی شغلی حالتی از خستگی جسمی ، روانی و هیجانی است که از فشار هیجانی شدید ،ثابت و مکرر ناشی از درگیری درازمدت با انسان ها ایجاد می شود
نشانه های فرسودگی شغلی در بین کارکنان :
از دست دادن خلاقیت ، کاهش عملکرد شغلی و افزایش غیبت ها ، بیماری و تمارض در کار ، نگرانی های مزمن و طولانی ، احساس ناکار آمدی ، احساسات منفی ، احساس بیگانگی نسبت به مراجعین ، کاهش انگیزه های کاری و ...
نتایج فرسودگی شغلی :
باعث فرسودگی بدنی ، جسمی ، کاهش انرژی و خستگی شدید می شود .*
موجب کاهش عملکرد و اثر بخشی در کار می شود*
باعث اثر منفی روی عملکرد همکاران می شود *
بین فرسودگی شغلی و سوء مصرف مواد ارتباط وجود دارد *
فرسودگی شغلی به غیبت از کار و کناره گیری از کار منتج می شود*
کاهش/افزایش رضایت شغلی با تعهد فرد نسبت به کار و سازمان همبستگی مستقیم دارد *
راه های جلوگیری از فرسودگی شغلی :
راه کارهای شخصی :
توسعه روابط دوستانه و صمیمانه با دیگران ، تقسیم کار و کمک گرفتن از دیگران ، تفریحات و سرگرمی های سالم ، توجه جدی به سلامت و رفاه جسمی و روانی مانند ورزش ، تغذیه مناسب ، استراحت و ..استفاده از خدمات روان شناختی ، پذیرش واقعیت و دوری از کمال گرایی ، شناخت و قبول توانایی ها و عدم توانایی های خود و ...
راه کارهای سازمانی :
برنامه های کمک به کارمند ، آموزش مدیریت استرس
راه کارهای اجتماعی :
ایجاد محیط های حمایت گر
نقش مدیران در کاهش فرسودگی شغلی کارکنان :
ایجاد انگیزه های کاری و شغلی بین همکاران*
ایجاد فضای اعتماد در محیط کار*
پرداخت پاداش و قدردانی به موقع*
به کارگیری افراد نه تنها بر اساس علایق بلکه بر اساس توانمندی ویژگی هلی شخصیتی*
راضیه شریفی کارشناس ارشد روان شناس بالینی بیمارستان امام حسین (ع)